Kosten en baten van het Europees klimaatbeleid

KRO/NCRV valt een politicus aan omdat hij de relevante wetenschappelijke literatuur correct aanhaalt. Ik weet niet wat er door hun hoofd ging. Een populist heeft altijd ongelijk? Klimaatbeleid kan niet streng genoeg? Brussel doet nooit iets fout?

Sander Smit beweerde dat de kosten van het Europese klimaatbeleid groter zijn dan de baten. Een fact-check is eenvoudig. De Europese Commissie zou luidkeels verkondigen dat de baten groter zijn dan de kosten — als ze dit hard konden maken.

De laatste keer dat ze dit probeerden was in 2005.* De korte samenvatting stelt dat de baten wellicht de kosten overtreffen als alle grote landen de uitstoot van broeikasgassen terugdringen en klimaatbeleid zo goedkoop mogelijk wordt uitgevoerd. Dat was de hoop 20 jaar geleden. We weten ondertussen dat dit niet is gebeurt.

Smit haalt daarom een van mijn stukken aan, dat voortbouwt op twee eerdere pogingen om het Europese klimaatbeleid te rechtvaardigen. Ik concludeer dat de kosten groter zijn dan de baten. Voor zover ik weet zijn er geen andere kosten-baten-analyses. Smit heeft gelijk. De fact check van KRO/NCRV zit er naast.

KRO/NCRV haalt kosten-baten-analyses van mondiaal klimaatbeleid aan om het Europese beleid te rechtvaardigen. Ze citeren selectief. Ze halen het IPCC aan, dat in Hoofdstuk 3 van het Zesde Rapport van Werkgroep 3 weliswaar over kosten en baten schrijft maar geen analyse daarvan doet — en de kosten-baten literatuur niet behandelt.**

Die literatuur betoogd sinds 1982 dat broeikasgasemissies beperkt moeten worden. De literatuur laat ook zien dat scherpste beleidsdoelstellingen, anderhalf tot twee graden opwarming, moeilijk te verdedigen zijn. Je moet aannemen dat toekomstig klimaatbeleid veel goedkoper is dan het klimaatbeleid in het verleden, dat mensen geduldiger zijn dan de data tonen, of dat mensen verleren zich aan te passen aan het klimaat.

Niemand is blij met deze conclusies. De Groenen betogen dat kosten-baten-analyse te weinig wil doen, de Bruinen te veel. De literatuur wijst over het algemeen naar een opwarming van 2.5 to 3.0 graden Celsius waar de baten opwegen tegen de kosten. KRO/NCRV zit er ook hier naast.

Er staan ook een aantal kleinere foutjes in het stuk, over welk model ik gebruikt heb in 2021 (FUND-M, niet het verouderde FUND-J) en of InterEconomics aan peer review doet (ja, dat doet het). Dat kan natuurlijk gebeuren. KRO/NCRV weigert echter die foutjes te corrigeren. Een fact-check zou toch factueel moeten zijn.

*De bijbehorende details lijken van het internet verdwenen te zijn. Ook een eerdere poging, rond 1996, is niet terug te vinden. Ik kan me wel een telefoongesprek met de verantwoordelijke ambtenaar herinneren die me vertelde dat hij van de gebruikelijke methode afweek omdat dat tot een ongewenste conclusie zou leiden.

**De IPCC heeft in 1995 besloten dat dit deel van de wetenschappelijke literatuur buiten hun mandaat valt.